Bab 12 Petempatan

Petempatan ialah tempat tinggal manusia dan manusia saling berinteraksi antara satu sama lain melalui pelbagai aktiviti ekonomi seperti pertanian, perikanan dan perindustrian.

Lembangan sungai dan gua menjadi tumpuan petempatan awal manusia.

Petempatan Awal Dunia:

1. Tamadun Mesir Purba(Lembangan Sungai Nil)
2. Tamadun Mesopotamia(Lembangan Sungai Tigris-Eupharates)
3. Tamadun Indus(Lembangan Sungai Indus)
4. Tamadun Hwang He(Lembangan Sungai Hwang He)

Faktor-Faktor yang mempengaruhi petempatan awal dunia;

• Lembangan sungai yang rata, subur, serta kaya dengan tanih aluvium.
• Terdapat kawasan rumput untuk ternakan
• Sungai yang membekalkan air untuk kegunaan domestik penduduk.
• Sungai menyediakan jalan pengangkutan untuk pergerakan penduduk.

Petempatan Awal di Malaysia bermula di;
-muara sungai
-gua/bukit
-delta
-tanah pamah
-pinggir pantai

*Manusia memilih gua menjadi petempatan awal untuk menjamin keselamatan daripada serangan musuh dan binatang buas seperti petempatan awal di Gua Niah dan Kota tampan.
*Muara sungai menjadi petempatan awal manusia kerana boleh menjalankan aktiviti pertanian dan penternakan seperti pada Zaman Kesultanan Melayu Melaka, di sungai Melaka, Lembah Bujang di sungai Merbok,Kedah dan Kerajaan Johor-Riau di sungai Johor.
*Kedudukan strategik juga menjadi faktor petempatan awal manusia contohnya di Muara sungai Melaka.

Contoh-contoh petempatan awal di Malaysia;

• Lembah bujang di seungai Merbok Kedah
• Kota tampan di Lenggong Perak
• Melaka di sungai Melaka
• Johor Lama di sungai Johor
• Gua Niah, Sarawak
• Teluk Darwel, Sabah

Jenis-Jenis Petempatan di Malaysia

*Di Malaysia, petempatan terbahagi kepada dua jenis iaitu;

1. Petempatan luar bandar
2. Petempatan bandar

 

Ciri-Ciri	Petempatan Luar Bandar	Bandar
Fungsi	Pertanian,perikanan,perlombongan,pembalakan	Pendidikan,perindustrian,pentadbiran,perniagaan dan perdagangan
Saiz Penduduk	Penduduk kurang	Penduduk ramai
Kepadatan penduduk	rendah	tinggi

Petempatan Luar bandar
*kampung/desa-bilangan penduduk antara 1 hingga 1999 orang
*pekan-bilangan penduduk antara 2000-9999 orang

Bandar
-bilangan penduduk melebihi 10000 orang.